islamkingdomtwitte islamkingdomyoutube islamkingdomfacebook


Амри ба маърӯф ва наҳй аз мункар


3596
Дарс Тавсифи
Амри ба маърӯф ва наҳй аз мункар амри муҳимест, ки бисёре аз мардум аз он дар ғафлат ҳастанд. Чӣ қадар натоиҷи вахиму баде барои фард ва ҷомеъа дарбар хоҳад дошт, агар баъзе аз донишомӯзон ва ҷавонони солеҳ аз ин амр ва мушорикат дар майдонҳои мухталифи ҷомеъа кӯтоҳӣ кунанд ва аз амри ислоҳ дурӣ ҷӯянд, ки шомил амри ба маъруф ва наҳе аз мункар аст?

Тавзеҳи ҳадаф аз амри ба маъруф ва наҳй аз мункар.

Барҳазар доштан аз ахлоқи воридшудаи бегона.

Баёни мартабаҳои инкори мункар.

Хутбаи аввал

الحمد لله منزل الكتاب، هدى وذكرى لأولي الألباب، والصلاة والسلام على نبينا محمد المفضل على البشر بجوامع الخطاب، وعلى آله المطهرين والأصحاب.

وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له، وأشهد أن محمداً عبده ورسوله شهادة تنجي صاحبها يوم الحساب.

( يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا 1 ) [النساء: 1]

( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ 102 ) [آل عمران: 102]

( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا70 يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا 71 ) [الأحزاب:70 - 71]

أما بعد:

Эй мусалмонон! Паёмбари мо Муҳаммад (с) мефармояд:

«إن الله فرض فرائض فلا تعتدوها، وحد حدودا فلا تقربوها، وحرم أشياء فلا تنتهكوها، وسكت عن أشياء رحمة بكم من غير نسيان فلا تبحثوا عنها». (حديث حسن به روايت دارقطنی وديگران).

«Ҳамоно Аллоҳ фаризаҳоеро фарз намудааст, пас онҳоро зоеъ насозед ва ҳудудеро қарор додааст, пас аз он ҳудуд таҷовуз накунед ва чизҳоеро ҳаром кардааст, пас онҳоро зери по нагузоред ва аз рӯи раҳмати хеш, на аз рӯи фаромӯшӣ дар бораи чизҳое низ сукут кардааст, пас ба дунболи (ҳукми) он набошед». (Ҳадиси саҳеҳ ба ривояти Дори Қутнӣ ва дигарон).

Ва аз ҷумлаи чизҳое, ки Аллоҳ бар бандагонаш воҷиб гардонидааст, фаризаи амри ба маъруф ва наҳй аз мункар мебошад, зеро ин фариза манофеъи ому хоси динӣ ва дунявии фаровонеро дар бар гирифтааст ва бисёре аз бадиҳо ва мафосиду балоҳоро дафъ менамояд. Аллоҳи мутаъол мефармояд:

( وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ 104 ) [آل عمران: 104]

«Ва бояд аз миёни шумо гурӯҳе (мардумро) ба некӣ даъват кунанд ва ба маъруф водоранд ва аз мункар боздоранд ва онон ҳамон растагоронанд».

Ва фармудааст:

( كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَوْ آَمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ 110 ) [آل عمران: 110]

Шумо беҳтарин уммате ҳастед, ки барои мардум падидор шудаед, ба маъруф амр мекунед ва аз мункар боз медоред ва ба Аллоҳ имон доред».

Ҳазрати Умар бин Хаттоб (р) мефармояд: «Ҳар кас мехоҳад ҷузъи ин уммат бошад, шарти (Илоҳӣ) онро адо кунад». Ва ин шарт ҳамон амри ба маъруф ва наҳй аз мункар аст. Аллоҳи мутаъол дар васфи мӯминон чунин мефармояд:

( وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ 71 ) [التوبة: 71]

«Ва мардону занони бо имон дӯстони якдигаранд, ки ба маъруф амр мекунанд ва аз мункар боз медоранд ва намоз барпо мекунанд ва закот медиҳанд ва аз Аллоҳ ва Паёмбараш фармонбардорӣ мекунанд, ононанд, ки Аллоҳ ба зудӣ шомили раҳматашон қарор хоҳад дод, ки Аллоҳ тавоно ва ҳаким аст».

Аллоҳ субҳонаҳу ва таъоло касоне аз Аҳли китобро, ки ба шариъати худ, ки тағйир ва таҳриф наёфта, пойбанд ҳастанд ва ба амри ба маъруф ва наҳй аз мункар амал мекунанд, чунин сано мефармояд:

( لَيْسُوا سَوَاءً مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ قَائِمَةٌ يَتْلُونَ آَيَاتِ اللَّهِ آَنَاءَ اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ 113 يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآَخِرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَأُولَئِكَ مِنَ الصَّالِحِينَ 114 ) [آل عمران:113 - 114]

«(Ҳамаи онон) яксон нестанд, аз миёни Аҳли китоб гурӯҳи дурусткоранд, ки оёти Аллоҳро дар дили шаб мехонанд ва сар ба саҷда мениҳанд, ба рӯзи қиёмат имон доранд ва ба маъруф фармон медиҳанд ва аз мункар боз медоранд ва дар корҳои нек шитоб мекунанд ва онон аз шоистагонанд».

Маъруф: ҳамаи он чизҳоест, ки Ислом ба унвони воҷиб ва ё мустаҳаб дастӯр ба анҷоми он додааст ва Қуръону Суннат ҷуз ба он чӣ хайри ду дунё дар он аст ва ҷуз ба он чӣ тавассути Аллоҳ ба унвони роҳи вуруд ба биҳиштҳои пурнеъмат қарор додашуда аст, дастӯр намедиҳанд ва Ислом ҷуз аз ҳар бадии ҳатмӣ дар дунё ва охират ва асбоби вуруд ба оташ наҳй намекунад.

Аз Ҳузайфа (р) ривоят аст, ки Расули Акрам фармуданд:

«وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَتَأْمُرُنَّ بِالمَعْرُوفِ وَلَتَنْهَوُنَّ عَنِ المُنْكَرِ أَوْ لَيُوشِكَنَّ اللَّهُ أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عِقَابًا مِنْهُ ثُمَّ تَدْعُونَهُ فَلَا يُسْتَجَابُ لَكُمْ». (ترمذي)

«Қасам ба он, ки ҷонам дар дасти ӯст, ё ин ки ба маъруф амр мекунед ва аз мункар боз медоред ва ё ин, ки наздик аст Аллоҳ аз сӯи худ азобе ба сӯи шумо фиристад, сипас ӯро дуо кунед ва ӯ шуморо истиҷобат накунад». (Тирмизӣ).

Ва ҳамчунин Аллоҳи мутаъол дар васфи мӯминон мефармояд:

( وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ) [التوبة: 71]

«Мардону занони бо имон дӯстони якдигаранд, ки ба маъруф амр мекунанд ва аз мункар боз медоранд...».

Ва бархе аз аҳли илм фармудаанд, ки ин рукнест аз аркони Ислом...ва аз Абӯсаъид Хузрӣ (р) ривоят мекунанд, ки Расули Аллоҳ (с) фармуданд:

«من رَأَى مِنْكُم مُنْكرا فليغيره بِيَدِهِ ، فَإِن لم يسْتَطع فبلسانه ، فَإِن لم يستطع فبقلبه وَذَلِكَ أَضْعَف الْإِيمَان».

"Ҳар ки аз шумо мункареро дид, онро бо дасташ тағйир диҳад, пас агар натавонист, бо забонаш ва агар натавонист бо қалбаш онро бад бидонад ва ин заъифтарини дараҷаи имон аст". (Саҳеҳи Бухорӣ: 29)

Ва ҳамчунин ривоят шудааст, ки "дар қиёмат шахс, худро ба шахси дигаре овезон мекунад, пас он шахс ба ӯ мегӯяд: маро раҳо кун, ки ман на дар хонаводаат ва на дар молат ва на дар обрӯят ба ту ситаме раво надоштаам! Пас он шахси аввал мегӯяд: Ту маро дар ҳоли анҷом мункар медидӣ, аммо аз он манъ намекардӣ".

Барои шахсе, ки ба кори маъруф амр мекунад, бояд мушаххасу возеҳ бошад, ки коре, ки ба он амр мекунад, маъруф аст ва шариъат ба он дастӯр додааст ва бидонад, ки чизе аз он наҳй мекунад, мункарест, ки шариъат онро мункар дониста аст, то пайрави далел ва бар асоси басират ва огоҳӣ амал карда бошад ва ҳамчунин лозим аст, ки шахси амркунанда ба маъруф ва наҳйкунанда аз мункар, инсони ҳаким бошад ва нисбат ба он чӣ мегӯяд, огоҳӣ дошта бошад, то битавонад далоили шаръиро дар ҷойгоҳи худ биншонад ва ё истифода аз сухани Аллоҳ ва Расулаш (с) дар масоил ва шароити мухталиф раҳ бипаймояд.

Аллоҳ пок мефармояд:

( ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ 125 ) [النحل: 125]

«Мардумро бо ҳикмату панди некӯ ба роҳи Парвардигорат бихон ва бо беҳтарин тарз бо онон муҷодала кун. Зеро Парвардигори ту ба касоне, ки аз роҳи Ӯ каҷрав шудаанд, огоҳтар аст ва ҳидоятёфтагонро беҳтар мешиносад!».

Амри ба маъруф ва наҳй аз мункар нигаҳбони фазоил ва фароизи дин ва аз байнбарандаи бадиҳо ва разоил аст... тағйири мункар ва тарғибу тарҳиб ва ахлоқи наку, вазифаи ҳамаи касонест, ки нисбат ба ҳукми Аллоҳ дар мавриди мункар огоҳӣ доранд ва инкори гуноҳ бо қалб низ махсуси ҳамаи мусалмонон аст.

Бародарони мусалмон! Ҳар ду ин фаризаҳо, яъне амр ба маъруф ва наҳй аз мункар, ҳамроҳи якдигар ҳастанд ва аз ҳам ҷудо намешаванд, пас ҳар, ки маъруфро дӯст дошта бошад, аммо мункарро бад надонад, дучори кӯтоҳӣ дар воҷиб шудааст ва ҳар, ки ба маъруф амр кунад, аммо аз мункар боз надорад, воҷиберо тарк гуфтааст ва ҳар, ки аз мункар наҳй мекунад, аммо маъруфро дӯст надошта бошад, аз равиши Муҳаммад (с) сарпечӣ намудааст, зеро амр ба маъруф ва дӯст доштани он ва наҳй аз мункар ва бад доштан (лозим ва малзуми якдигаранд) ... ва бархе аз салаф гуфтаанд: «Ҳар, ки бо маъруф амр намуда ва аз мункар боз дошт, ҳатман худро ба ин сухани Аллоҳи пок арза кунад, ки мефармояд:

( أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتَابَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ 44) [البقرة: 44]

«Оё мардумро ба некӣ амр мекунед ва хештанро фаромӯш мекунед ва ҳоло он, ки шумо китоб мехонед (ҳеҷ) намеандешед».

Ва ҳамчунин ин сухани Аллоҳи мутаъол, ки аз қавли Шуъайб (а) мефармояд:

( وَمَا أُرِيدُ أَنْ أُخَالِفَكُمْ إِلَى مَا أَنْهَاكُمْ عَنْهُ ) [هود: 88]

«Ва намехоҳам дар он чӣ шуморо аз он боз медорам, бо шумо мухолифат кунам (ва худ муртакиби он шавам)».

Ва ин каломи Аллоҳи пок, ки мефармояд:

( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ2كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ 3 ) [الصف:2 - 3]

«Эй касоне, ки имон овардаед! Чаро чизе мегӯед, ки анҷом намедиҳед, бисёр нописанд аст назди Аллоҳ он чизе, ки бигӯед ва анҷом надиҳед».

Намозгузорони муҳтарам! Барои шахсе, ки амр ба маъруф ва наҳй аз мункар менамояд, сабр воҷибу зарурӣ аст, зеро вай ҳатман ҳамонгуна, ки суннати Парвардигор аст, дар маърази азияту озор қарор хоҳад гирифт. Парвардигори мутаъол аз қавли Луқмон чунин мефармояд, ки:

( يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ 17 وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ 18 ) [لقمان:17 - 18]

«Эй писараки ман! Намоз бигузор ва амр ба маъруфу наҳй аз мункар кун ва бар ҳар осебе, ки бар ту расад, сабр кун, ки ин (ҳокӣ) аз азм (ва иродаи ту дар) корҳоест, ки набояд дар онҳо бепарвоӣ кард. Ба такаббур аз мардум рӯй магардон ва ба худписандӣ бар замин роҳ марав, зеро Худо ҳеҷ такаббури фахр фурӯшеро дӯст намедорад».

Зеро вай дар баробари ҳавову ҳавас ва дилхоҳи мардум истод ва ҳавои нафс ба бисёре аз мардум ғолиб аст. Ононе, ки аз мункар наҳй мекунанд ва ба маъруф амр мекунанд, ҳам дар дунё ва ҳам дар охират аз сӯи Аллоҳи мутаъол башорат дода шудаанд:

( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا70 يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا 71 ) [الأحزاب:70 - 71]

"Эй мӯминон! Аз Аллоҳ дар тамоми умур, битарсед ва сухани устувор бигӯед, то аъмоли шуморо барои шумо ба салоҳ оварад". Яъне: аъмоли шуморо ба сабаби он чӣ, ки шуморо ба сӯи он ҳидоят мекунад ва бар анҷоми он тавфиқ медиҳад, шоиста ва солеҳ гадонад, на табоҳу фосид, "ва гуноҳони шуморо барои шумо биёмӯрзад". Яъне: гуноҳонатонро омӯрзида ва каффорашуда бигардонад. Ин аст, подоши сухани ҳақ ва тақвои Илоҳӣ, ки ҳам амалро ба салоҳ ва сомон меоварад ва ҳам сабаби омӯрзиши гуноҳон мешавад, пас соҳиби иззату шараф касонеанд, ки дурусту устувор сухан мегӯянд "ва ҳар кас Аллоҳ ва Расулашро фармон барад, қатъан ба растагории бузург ноил омадааст", ҳам дар дунё ва ҳам дар охират, зеро ӯ аз оташи дӯзах наҷот ёфта ва ба неъматҳои пойдори биҳишт ноил мегардад.

أقول قولي هذا، وأستغفر الله لي ولكم، فاستغفروه إنه هو الغفور الرحيم.

الحَمْدُ لِلهِ رَبِّ العَالمِينْ، وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ نَبِينّا مُحَمّدٍ ، وَعَلى آلِهِ وَأصْحَابهِ وَمَنْ دَعَا بِدَعْوَتِهِ إلىَ يَوْمِ الدِّيْن. أمّا بعد:

Ҳамчунин Аллоҳи пок касонеро, ки ба маъруф амр карда ва аз мункар боз медоранд, аз уқубати гуноҳон наҷот дода ва подоши азиме насиби онҳо мекунад:

( فَلَوْلَا كَانَ مِنَ الْقُرُونِ مِنْ قَبْلِكُمْ أُولُو بَقِيَّةٍ يَنْهَوْنَ عَنِ الْفَسَادِ فِي الْأَرْضِ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّنْ أَنْجَيْنَا مِنْهُمْ وَاتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَا أُتْرِفُوا فِيهِ وَكَانُوا مُجْرِمِينَ 116 ) [هود: 116]

«Пас чаро аз наслҳои пеш аз шумо, хирадмандоне набуданд, ки (мардумро) аз фасод дар замин боз доранд, ҷуз андаке аз касоне, ки аз миёни онон наҷоташон додаем...».

Ва Парвардигори мутаъол мефармояд:

( فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ أَنْجَيْنَا الَّذِينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَأَخَذْنَا الَّذِينَ ظَلَمُوا بِعَذَابٍ بَئِيسٍ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ 165 ) [الأعراف: 165]

«Пас аз он чӣ ба он тазаккур дода шуда буданд, аз ёд бурданд, касонеро ки аз (кори) бад боз медоштанд, наҷот додем ва касонеро, ки ситам карданд, ба сазои он, ки нофармонӣ мекарданд, ба азоби шадиде гирифтор кардем».

Ҳамчунин Аллоҳи пок ба воситаи амр ба маъруф ва наҳй аз мункар, роҳи ба фитна афтодани инсон дар молу хонавода ва фарзандонашро мегирад, зеро вақте аз Ҳузайфа (р) дар бораи фитнаҳо суол шуд, вай фармуд: «Аллоҳ ба воситаи намозу рӯза ва амри ба маъруф ва наҳй аз мункар, инсонро аз афтодан ба фитна дар фарзандону молаш ҳифз мекунад».

Аллоҳи пок касонеро, ки ба маъруф амр мекунанд ва аз мункар боз медоранд, ба биҳиштҳои пурнеъмат ва наҷот аз азоби дарднок ваъда дода ва фармудааст:

( التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآَمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِين 112 )َ [التوبة: 112]

«Ҳамон тавбакунандагон, обидон, сипосгузорон рӯзадорон, рукӯъкунандагон, саҷдакунандагон, амркунандагон ба маъруф ва боздорандагон аз мункар ва посдорони муқаррароти Аллоҳ ва мӯминонро башорат деҳ».

Бандагони Аллоҳ! Бузургтарин неъмат барои банда онаст, ки Аллоҳи пок ба вай қалби солим ато намояд, ки маъруфро бидонад ва онро дӯст бидорад ва ба он амр кунад ва аҳли онро низ дӯст бидорад ва мункаро шинохта ва онро бад дониста ва бо ҳамроҳи аҳли мункар дар он наафтад.

Эй мусалмон! Ба сабаби шинохти андак нисбат ба аъмоли солеҳ ва корҳои ношоиста, ҷаҳлу нодонӣ фарогир шудааст ва бузургтарин нафъе, ки як мусалмон метавонад ба як мусалмони дигар бирасонад, инаст, ки ӯро ба ҳидояте раҳнамуд созад ва ё аз бадӣ ва ҳаром боз дорад ва мӯминон хайрхоҳоне ҳастанд, ки хайрро барои бародарони мусалмони хеш дӯст медоранд, чунон, ки дар ҳадиси шариф омадааст:

«لاَ يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ، حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ».

«Касе аз шумо мӯмини комил нест, то он ки барои бародараш ҳамон чизеро дӯст дорад, ки барои хеш меписандад». (ба ривояти Бухорӣ ва Муслим)

Ва Ҷарир (р) мефармояд: Бо Расули Аллоҳ (с) бар насиҳати ҳар мусалмон байъат намудам». Инсони мунофиқ шахсест фиребгар, ки аз хайр ҷилавгирӣ мекунад. Аллоҳи мутаъол мефармояд:

( الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنْكَرِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُمْ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُون َ 67 ) [التوبة: 67]

«Мардону занони мунофиқ (монанди) якдигаранд, амр ба мункар мекунанд ва аз маъруф боз медоранд ва дастҳои худро (аз инфоқ) фурӯ мебанданд, Аллоҳро фаромӯш карданд, пас (Аллоҳ ҳам) онҳоро фаромӯш кард, дар ҳақиқат ин мунофиқонанд, ки фосиқанд».

Пас эй мусалмон! Ҳамдигаро дӯст бидоред ва бо нармхӯйи ва маваддат якдигаро насиҳат кунед... нодонро нисбат ба умури динаш огоҳи диҳед... вайро нисбат ба тавҳид ва анвоъи ширк ва аҳкоми намоз ва аркони Ислом огоҳ намоед...

Аз Алӣ бин Абӯтолиб (р) ривоят аст, ки Расули Аллоҳ (с) фармуданд: «Агар Аллоҳ ба воситаи ту як нафаро ҳидоят кунад, бароят аз шутурҳои сурх беҳтар аст».

Ононро, ки аз Аллоҳ ғофиланд, тазаккур диҳед, то барои охират талош карда ва фирефтаи дунё нашаванд ва ононе, ки нисбат ба Парвардигор саркашӣ мекунанд ва бар анҷоми корҳои нек суст ҳастанд, ба анҷоми аъмоли нек ва талош дар тоъот тарғиб кунед, ҳимматҳои заъифро бо истифода аз Қуръон ва Суннат бедор кунед, то имонҳо афзоиш ёбад.

Эй мусалмон!... вазифаи амр ба маъруф ва наҳй аз мункар нисбат ба фарзандону хонавода ва хешовандону ҳамсоягон дар авлавият қарор дорад, зеро ту нисбат ба онон вазифаи сангин ва амонати бузург бар гардан дорӣ, ки ононро ба фаризаҳое, ки Аллоҳ ба онҳо воҷиб намуда, огоҳсозӣ то онро адо намоянд ва аз он чӣ ҳаром гардонда ва аз роҳу равиши шайтонҳои инсу ҷин боз дошта ва наҳй намойи...

Аллоҳ пок мефармояд:

( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ 6 ) [التحريم: 6]

«Эй касоне, ки имон овардаед! Худ ва хонаводаатонро аз оташе, ки хезуми он мардум ва сангҳост, ҳифз кунед. Бар он (оташ) фариштагони хашин (ва) сахтгир (интихоб шуда)анд, аз он чӣ Аллоҳ ба онон дастур дода, сарпечӣ намекунанд ва он чиро, ки маъмуранд, анҷом медиҳанд».

Ва шадидтарин ҳасрат дар рӯзи қиёмат аз он касонест, ки ин амонатро зоеъ гардонидаанд.

عباد الله! صلوا وسلموا على من أمرتم بالصلاة والسلام عليه في قوله سبحانه:

) إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا 56 ) [الأحزاب: 56]

اللهم فصلِّ وسلِّم على عبدك ورسولك محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين، والتابعين لهم بإحسان إلى يوم الدين.

اللهم ارضَ عن الصحابة الأخيار، وآل البيت الأبرار، اللهم إنا نشهدك حب نبيك، وأهل بيت نبيك، وأصحاب نبيك، ومن سار على نهج نبيك صلى الله عليه وآله وسلم.

اللهم وفقنا لِمَا تحب وترضى، اللهم انصر الإسلام والمسلمين، ودمر أعداءك أعداء الدين.

اللهم اغفر لنا ولآبائنا وأمهاتنا وجميع المسلمين الأحياء منهم والميتين، برحمتك يا أرحم الراحمين، اللهم آتِ نفوسنا تقوها وزكها أنت خير من زكاها، أنت وليها ومولاها، ربنا آتنا في الدنيا حسنة وفي الآخرة حسنة وقنا عذاب النار.

عباد الله! إن الله يأمر بالعدل والإحسان وإيتاء ذي القربى، وينهى عن الفحشاء والمنكر والبغي،